Rembrandt

Als ik een kunstwerk zie dat is gemaakt uit twee soorten materiaal, bijvoorbeeld glas en steen, wekt dat meteen mijn belangstelling. Een boek met een muziekstuk als belangrijk onderdeel van het verhaal of een schilderij, lees ik altijd met veel interesse. Ik houd van de spanning die de twee kunstvormen of de twee materialen samen oproepen.

En dikwijls leidt dat samengaan tot een mooi resultaat. Davita's harp van Chaim Potok zou eigenlijk met een uitklapbare afbeelding van Picasso's Guernica moeten worden uitgegeven. Bij de Kreutzersonate van Margriet de Moor zou de CD met de muziek van zowel Beethoven als Janácek moeten worden bijgevoegd (en de novelle van Tolstoj met dezelfde naam). Bij het boek De schilder en het meisje van Margriet de Moor zou tenminste het schilderij dat we Het Joodse bruidje noemen en de tekening van Elsje op het galgenveld moeten worden aangeboden. Dank zij mijn boekenverzameling en internet kun je wel aan die extra's komen, maar ik zou het een mooie service vinden van de boekdrukker. Of straks van de uitgever van e-books.

De roman van Margriet de Moor gaat over de schilder Rembrandt. Niet het eerste boek over de grote 17e eeuwse schilder. Ook Teun de Vries schreef een roman over hem. Films zijn over leven en werken van Rembrandt gemaakt en zelfs een musical. Toch is het lezen van het boek van De Moor de moeite waard. Ze gebruikt, zoals ze eerder deed, twee verhaallijnen die afwisselend, en ook nog eens verspringend naar heden en verleden, worden verteld. Met af en toe zelfs een flash forward naar het nu. Elsje die vanuit Denemarken haar stiefzus achterna reist naar Amsterdam en onderweg bijna het leven laat door de weersomstandigheden. De schilder die na de dood van zijn huisgenote door de pest somber is en geen zin heeft zich in de drukte die een executie met zich meebrengt, op straat te begeven. Het ongeluk dat het meisje overkomt / begaat - het is maar hoe je het bekijkt - en de schilder die haar uiteindelijk ontmoet als ze levenloos en eenzaam aan de galg hangt. De schrijver maakt een heel menselijk portret van de schilder (zijn naam wordt nergens genoemd) en van het onderwerp van diens tekening, Elsje. 

Het lezen van het boek is een stimulans om je weer een keer te verdiepen in het werk van Rembrandt.