Amos Oz schrijft over zijn jeugd

Toen ik nog aan het lezen was in Een verhaal van liefde en duisternis van Amos Oz schreef ik al de posting over de Mexicaanse griep en de oma van de schrijver. Een prachtig verhaal in een verhaal. Intussen heb ik het boek uit. In bijna 800 pagina's beschrijft Oz zijn jeugd. Zijn ouders zijn met hun ouders uit Europa naar Israël gegaan omdat er tussen beide wereldoorlogen steeds minder plaats is voor Joden in Europa. Maar ook al is Israël het beloofde land, het is er niet veel beter dan in de sjtetls in Oost-Europa. Vooral na de Tweede Wereldoorlog, als de overlevende joden uit Europa ook naar Palestina komen en Israël onafhankelijkheid claimt, wordt het een strijd op leven en dood tussen Joden aan de ene kant en Engelsen, Palestijnen en de Arabische volken aan de andere kant. De geschiedenis van de Joden lijkt zich te herhalen. Dank zij figuren als David Ben Goerion, Golda Meir en Menachim Begin en de VN wordt de staat toch gesticht.
Amos groeit op tussen de geleerden, die niet allemaal de kost met hun geleerdheid kunnen verdienen. Zijn vader werkt bij de Universiteitsbibliotheek. Er zijn te veel geleerden in zijn vak voor de universiteit van Jeruzalem. Een ervan is ook nog zijn oom, die niet beticht wil worden van het bevoordelen van eigen familie. Vader is een talenwonder, die van elk woord wel de stam en de verwantschappen met andere woorden kent.
Moeder is in zichzelf gekeerd. Ze leest heel veel Russische en Westeuropese literatuur en ze vertelt Amos de wonderbaarlijke verhalen uit de sjtetls. Moeder is erg depressief en neemt teveel pillen in als Amos 12 jaar oud is. Vader en hij leven nog een paar jaar samen verder, maar dan neemt Amos het besluit om in een kibboets te gaan wonen en zijn naam te veranderen. De stadsjongen wordt een buitenman, al blijft hij een buitenbeentje in de kibboets. Daar gaat hij ook echt schrijven.
Een reactie op een artikel van David Ben Goerion, premier van Israël, over een filosofisch onderwerp in de krant levert hem een uitnodiging van de premier op. De beschrijving van de jongeman uit de kibboets met de Almachtige David Ben Goerion die 's morgens vroeg een verhandeling over Spinoza over de verbijsterde Amos uitstort, is hilarisch!
En de dag waarop Nili, "prinses van de kibboets, de zon", aandacht aan hem besteedt is fantastisch: Op die dag legden in Choelda de koeien eieren en kwam er wijn uit de uiers van de schapen en vloeiden de eucalyptusbomen over van melk en honing. ... Hij trouwt met Nili, krijgt kinderen en kleinkinderen.
Een prachtig boek, met liefde geschreven. Een van de personages zou, in de tijd van de gevechten, het liefst de deuren van de Palestijnse buurtbewoners zijn langs gegaan om hen van zijn vreedzame bedoelingen te overtuigen. Helaas zou hij ook nu nog geen schijn van kans maken een dergelijke missie te overleven, vrees ik.