Vrouw / Man

Vandaag de hele middag rondgelopen op De Grandeur in Park Sonsbeek te Arnhem. Een leuke middag met een enorme variëteit aan beelden. Stof tot nadenken gaven veel beelden. Zeker nu ik net In de ban van Kassandra van Christa Wolf weer eens heb gelezen. In dit boek over het ontstaan van het verhaal Kassandra probeert Christa Wolf het fenomeen te ontraadselen dat de vroege vruchtbaarheidsgodinnen in de loop der tijden zijn vervangen door vooral manlijke (opper)goden. Is dit gebaseerd op angst voor de krachten van vruchtbaarheid? Is de vrouw in de loop van de geschiedenis tot object gemaakt om die angst te beteugelen? Waarom zijn juist in de tijd waarin Homerus zijn verhaal over Troje vertelt, de priesteressen en zieneressen (Kassandra is een van hen) aan het verdwijnen? Vragen die je niet direct hoeft te beantwoorden, maar die je wel kunt stellen. Dat zit allemaal nog fris in het hoofd, en dan loop je door het park.
Je ontmoet Miss Universe van Lara Schnitger (eerste foto), die volgens de tekst op haar sjerp zichzelf redt en daarvoor de betoverde kikkerprins niet nodig heeft. Een vijf meter hoge figuur met alles in zich wat mannen en vrouwen op vrouwen projecteren (volgens de bezoekersgids).
Ik loop verder. Het vruchtbaarheidsmysterie (foto 2) van Gerda Steiner & Jörg Lenzlinger: een lichtblauw tuinhuisje waarin iets van een felrose kleur groeit en bloeit, waarbij de attributen voor verzorging zich door de wand van het huisje naar buiten dringen. Is dit om bang van te worden? Zo'n alles doordringende vruchtbaarheid?
Weer verder. Op een tak hoog boven de bezoekers zit een figuur die af en toe gymnastische toeren uithaalt (foto 3). En wat blijkt: van de ene kant is het een oude man, van de andere kant gezien een jonge vrouw. Johan Simons maakte het, en noemde het Tijd. Ook de oude man draagt altijd nog zijn moeder met zich mee en zichzelf als kind. Een verwarrend beeld.
En tenslotte een wat vertrouwder beeld: een strijdend figuur, een man (natuurlijk...). Thomas Houseago maakte deze Untitled Striding Figure (foto 4). Met al zijn spierkracht en massa lijkt hij niet goed weg te weten. Bij hem in de buurt staan nog twee aluminium maskers, die symbool staan voor geboorte, toen het geworstel begon, en de dood, de datum waarop hij het gevecht ten minste één keer in zijn voordeel hoopt te hebben beslist, aldus de bezoekersgids.
En dan heb ik het nog niet gehad over bijvoorbeeld de bijenkorven met een rieten mandje, Bakermat geheten (de bij is een oeroud godinnensymbool, las ik bij Christa Wolf) en de vier dictators in het water die elkaar met enige regelmaat bespuwen. In afkeer of in spel?
Kortom, een middag vol verrassingen.